“Ucuz mal alacak kadar zengin değilim”  veciz  sözü , doğrudur  deriz. Deriz ama yine de kalitesi düşük mal aldığımız olmuştur.  Kullanınca  pişmanlık duyarız.Son pişmanlık para etmez derler bize.

 

Sanatçılık  bir yetenek , Allah vergisi,çok büyük birdeğerdir.Çok kaliteli bir eseri ancak sanatçı   yapabilir.Üstelik yetenekli kişi çalışkan ,işini tam yapan ,kısacası adam gibi adam olursa  çoğunluk ona kaliteli sanatçı derler.

 

Peki  bütün bunların kemençeyle ne ilgisi var?  Diyen olabilir.

Çok kişiler gibi ben de düğünlere şenliklere, Folklor yarışmalarına çok katılmış bir kişi olarak   kaliteli  kemençe sesiyle coşuyorum.Kalitesi düşük kemençe sesi genellikle tam usta olmayan  kişilerin kemençesinden çıkar.  Düğün Salonları gibi  kapalı mekanlarda iyi kemençecilerin  çalması  gerekir. Çünkü acemice   çalan orada hazır bulunanlardan duyuyorum  “iyi çalamıyor” diyorlar. Bu durum ben gibi onları da bıktırıyor.

 

Öyle her eline kemençe alan KEMENÇE SANATÇISI olsaydı, değeri kalmazdı.Fakat ne yazık ki ; günümüzde acemice çalan  kemençeci geçinenlere hem de düğün salonlarında  bile rastlıyoruz.  Nasıl ki ben  iyi futbolcu olacağım demekle ,  çalışmakla olunmuyorsa,PARA  için  olsun da ne  olursa olsun hırsıyla SANATÇIlığa   kalkışmakla da  SANATÇI  olunmaz.Tabi ki  son karar her zaman  okuyucularımın, kamunundur.

 

Demiyorum ki  KEMENÇE  çalma. O kadar da değil biz haddimizi biliriz.
Daha  yeni  oldu.  Maçka’da bir Düğün Salonunda yine bir düğüne katıldım. Kalitesiz canlı kemençeye  horoncular  ayak uydurmaya çalışıyor.Horona giren gayret ediyor neşeli olmağa ama bir türlü olamıyor. 

 

Horon   çemberi   tam kuruldu  derken  baktım aniden küçüldü.Tahminim tuttu. Horondan  çıkanlardan  yanıma gelenler  “ kemençeci   iyi  çalamıyor  hiç  sarmadı  ”,  diyen diyene.. Bazıları da  (oynayan  oynamayan)  keşke  kasetten kemençe çalsalar da  oynasak, dediler.Sanki  acemi,   kaydeleri tam oturtamıyor.Calmağa devam ediyor.Kemençeci  mahcup  olmasın için  mi? Kasetten    kemençe  çalınmadı.  Ne  çare düğün bu , sonunda  beğenilsin  beğenilmesin   böyle  müziğe rağmen düğüncüler oynadı.

 

Usta kemençeci  sorunu, bu gibi bazı düğün salonlarında  yaşanmıştır.  Kaliteli canlı müzik  olamıyorsa  kasetten olsun.Düğündekiler Karadeniz müziğinin en iyisine  layıktır.
Sana  ne ?   Kim  çalarsa çalsın, diyen  olabilir.Öyle  olursa Kemençe tarihe karışr.İyi  çalan   sanatçıya  özenti  gittikçe  de  artmaktadır.  Usta  kemençeciler  bilhassa   Karadenizliye  bu  çalgıyı  sevdiriyor.  Eski  usta   sanatçıları  örnek alıp onlar gibi hatta daha iyi çalan gençler vardır. Hatta en yakın çevremizde  dahi az da olsa usta kemençeciler vardır.Düğünlerde  bunları  görmek, dinlemek  neşemize  neşe  katacakları bir gerçektir.Usta Kemençeci kim var ?  Derseniz , çoğu  İstanbul’a yerleşmişler.

 

Trabzon’un usta  kemençecilerinden   olan İBRAHİM  AYDIN Maçka ‘nın   Başar Köyü’ndendir.  Onun  gibi çalabilen Ağasar’da  ‘  Sürmene’de Rize’de  Gümüşhane’de  ve Giresun’da  kemençe  VİRTÜÖZLERI vardır.  Bunları bulamazsak,  horon. İçin ideal  olan Davul Zurna vardır. Köyümüzden  sayabileceğimiz  Murat  ÇIRAK zurnacı ,  Fikret  YILDIZ davulcu  sanatçılarımız  vardır.  Davul  zurnalı  düğün  bir  başkadır.

 

YÜKSEK SES CİHAZIYLA CANLI  KEMENÇE YAYININDA  KALİTE
Mikrofona  kemençe  çalma  konusu  çok  önemlidir. Bakarsınız en  usta kemençeci  çalar  hoparlörden   kalitesiz  ses  çıkabilir.   Çoğunlukla  böyle  oluyor.Çünkü  amplifikatör elekronik   çalgılara uyumlu  kemençeye  uyumsuzdur.   Mesela  ORG a   uyumludur.  Orgla   kemençeye  DAVUL  kadar  hoş  olmayan KÜT KÜT  ritmiyle eşlik  eder. Ahenkli sesi ancak  kemençe ve zurna  verir.

 

Az  da olsa kemençenin ses ahenkini bozmayan amlifikatörler de vardır.Mevcut cıhazlar    kaliteli   kemençe sesi için kullanmak için KARAOKEli  Mp3 veya DVD  cihazlarını amplifikatörle irtibatlandırıp   KARAOKE   mikrofon  girişine  mikrofon   takarak kemençeye   monte  etmek iyi olur.Buradan  sonrası   kalır  iyi  kemençe  ustasına.  Ancak  önemli olan bir konu daha vardır. Hoparlörlerin   konumları   meselesi : Hoparlörler  horon  halkasına  ne  kadar yakın olursa  kemençenin ritim  kayıbı  o  kadar   az  olur.En iyisi hoparlörleri horon çemberinin  tam  merkezine  (ortasına)  yerleştirmektir.  Bizim düğünler kemençesiz olmuyor.

 

KEMENÇE ÇALMANIN YAŞI VAR MIDIR?
Usta  kemençeci onsekiz  kırkbeş yaş arası bilhassa horon kaydelerini çok şahane çalabilir.  Ancak kırkbeş yaşından  yukarı  her geçen yıl horon kaydesi  çalma  performansı düşer.Ne  kadar sta  olursan  ol kanı kaynamıyan hareketli kaydeler çalamaz.Yaş yetmişlerde seksenlerde  olursa  değil  ki  çalmak, kemençeyi  tutması  bile  bir  başarıdır.Sanatçıya  bak yaşlı ise gençliğindeki kemençe çalmasına dön bir bak.Horon bilenlere  bakalım ; Gençlerle yaşlılar    yarışabilir  mi?  Kemençe   ustalığında  önemli  olan, kemençede var olan çok sayıdaki ahenkli  sesleri  yay  sürçmesi yaptırmadan çıkartabilmektir.

 

KEMENÇENİN  YAŞAMASINI  İSTİYORSANIZ
Kemençenin  gelecek yeni  nesillere sevdirilmesi için geliştirme  ve yaşatma  adına yukarıda  yazdıklarımın    uygulanması   gerekir.Sizler daima iyi şeylere layıksınız.