Maçka’ya bağlı Hortokop köyü,Budak Aga tahvilinden  evvelce Hemşin  Zaimi bulunan Trabzonda da değirmenleri bulunan Mahmut Celebi veledi Katip Muhiddin’nin tımarıdır. Ve hepsi de Hiristiyan olan bu köyde 31 hane,4 mücerred(bekar),4 bive(dul) 6 bastine bu tımara mükellef raiyyettir.Bu köyün bir hissesi ,yine mükellefleri  Hiristiyan reaya tarafından  Dizdar Ahmet Bostan’iye ispence ve rüsümlarını vermektedirler.Yine Hortokop köyü gelirlerinden bir kısmı evvelce,fetihten sonra Trabzon’da camie tahvil edilen,Hriso-Kefal manastırına ,Ayasofya manastırına ve Ayos Fakos  manastırına ait bulunmakta idi.

Maçka  Karyesinin  tımarı, ayrıca Sürmene köylerinin de tımarı idi.Adı Maçka Seraskeri Mehmet Celebi adında biridir.

Tımar,tımar sahipleri devletin  birer memurudur ve merkezin emri altında çalışmak zorundadır.

Tımar sahipleri,devletin verdiği işleri yapmak ve verilen yetkileri kullanmakla mükelleftir.

Tımar sahibi,devlete ait miri toprakları devlet adına kullanır.Köylü ,onu efendisi olrak tanır.

Köylüyü korumak ve ona daha iyi şartlar sağlamak,köylüyü toprağa bağlamak,ziraati geliştirmekle  görevlidir.

Tımar sahibi,tımarı olduğu topraklarda otururdu.

Tımar sahibi,her 300 akçe için cebeli getirmekle yükümlüydü(Kılıç hakkı).Geri kalan  gelirin her 3000 akçesi için de tam teçhizatlı 1 adet atlı asker yetiştirmek ve gerektiğinde bunlarla birlkte savaşa katılmak zorundadır.Bu askerlere cebelü denir.

İspence türü vergi:Gayrımüslim vergisi

Bennak türü vergi:Müslüman olmuşların verdiği vergi

Bennak(BK)Evlenmiş, ancak  toprak kiralama hakkını elde edememiş erkek.Bu erkeğin ödediği “sipahinin toprağında yaşadığı için ödediği para.

Resmi bennak.Evli reayanın vergisi

Ağnam: Koyıun keçi vergisi

1877 Yılı  Trabzon Vilayeti Salnamesi cilt 9 sayfa 259 ve 261 de Hortokop civarında ki hayvan  sayıları ve ödedikleri vergiler:

 Köy Adı             Öküz      İnek    Merkep    At    Rüsümat    Ağnam   Aşar   Hane   Rum   İslam

________       ________    ____   ______   ____  _______   ______    _________   ____    _____

Mağura                 60         80          4          -             1           402            77        yok      179    

Haçevera              40        215         1           -             1           585            88         18       198

Soldoy                 50        150          4          8            1           696             94       478       217

Bondila               200        550        10         30           1         1380            526       502       yok

Hamsiköy           115        300          -          20           1         1689            215         ?        yok

Ağursa                 20          50          -           5            1         1107             98

Kapıköy                                                                                                 356       478        25

 

           

Hazırlayan :Ömer Yakup KADIOĞLU (Emekli Öğretmen)