Sadullah Koloğlu,Arap Kaymakam olarak tanınan bu zat görev yaptığı yerlerde çok büyük izler bırakmıştır.O tarihlerde yaşayanlar bu zattan  stayişle   söz      ederler.Dedemle beraber köyümüze  gelmiş olması benim için büyük bir anlam taşır.Yeni nesilin aşağıdaki yazılanlar

Belki dikkatini hiç çekmeyecektir.Fakat o günü yaşayanlar  için bu yazılanlar eskiden olduğu gibi dillerden düşmeyecektir.

Şimdiki Libya sınırları içinde olan   DERNE’de   doğdu.1886 da, Büyük dedesi   Konya Karamandan Derne’ye geçip burada evlenmiş bir yeniçeridir.

Annesiyse,Girit’ten sürülüp Bingazi’ye sığınan bir  Türktür  ve burada Hacı Mebruk Efendiyle evlenmesinden  SADULLAH BEY doğar.Babası Osmanlı saraylarına DERNE’nin meşhur tereyağını getiren bir tüccardır. Bir seyahatinde en küçük oğlu Sadullah’ı da İstanbula getirir.

II.Abdülhamit dönemidir ve Osmanlının her köşesinden tanınmış ailelerin çocukları”Aşiret

Mektebi “ denilen bir okula kaydedilmektedir.Babası Sadullah Bey’i de bu okula verir.Diğer çocuklarına nazaran ,ondaki başkalığı sezmiştir. Bu okuldan mezun olanlar Harbiyeye   veya Mülkiye okullarına devam etmekteydiler.Sadullah Bey de 1902 de Mülkiye Mektebini Pekiyi derece ile bitirip,ilk görevine Derne Kaymakamlığında başladı.Ardından Buldan Kaymakamlığına, 21 Ocak 1913 te Pazarhısar Kaymakamlığına tayın edilmiş.Ardından  Pınarhısara,Burada Pınarhısar nüfusuna kaydolur ve Vizeye tayın olur.Oradan Nazilli’ye,fakat Yunan işgali nedeniyle göreve başlayamaz. 11 Aralık 1922 de Trabzon Maçka Kaymakamlığına tayını ile Trabzon’daki kaymakamlıkları dönemi başlar.Burada,eşkıyalarla büyük mücadele verir. Rus işgali sonrası Rum çetelerle savaşır.Silahı çok seven Karadeniz halkından silahları  toplamayı başarır.Kan davaları azalır.

1923 Ocağında imzalanan Mubadele ile Rumların güvenle bölgeden çıkarılması gerekmek-

tedir.Sadullah Bey ,Rumlara diş bileyen Türk kasabalarından güvenle çıkarır. Onların  sadece

kişisel eşyalarını almaları istenir.Sümela Manastırında papazların kaçırmaya çalıştığı.Hz.İsa-

nın çarmıhının ağacından olduğu ileri sürülen,çok değerli taşlarla süslü haçı kafilede yakalar.

Papazın büyük rüşvet teklifine aldırmadan Ankara’ya ait olduğu yere koyulmak üzere teslim eder.

Bir müddet sonra Of’a tayın edilen Sadullah Bey,Burada da ağaların halk üzerinde kurduğu

baskıcı tuıtumlarıyla mücadele  etmek zorunda kaldı.Bu mücadele,halk nazarında   onu  daha sevilen bir kişi yapacaktır.Baş göstermiş olan   hayvan   vebasıyla   etkin   mücadelesi   sonuç verince,bölge ekonomisine yararlılığı sebebi ile çeşitli  takdirnamelerle   ödüllendirildi.  1925 te Sürmene’ye atanır,Sürmene ise onu hiç unutamayacaktır. İstanbulda,Refika hanımla bu arada evlenen  Sadullah Bey,  İstanbul   dışına   ilk  çıkacak  eşini de  alarak Mayıs 1925te Sürmene’ye gelir.Bu onun ikincı evliliğidir.İlk eşi Pınarhısarda Kaymakamlığı sırasında ince hastalığa yakalanıp vefat etmiştir.  Sürmene’ye geldiklerinde,kadınların çalışıp erkeklerin yan gelip yatması  ikisini de üzmektedir. Ama   düzeni    değiştirmek   üzere,  erkekleri   kadınları yapmaya   zorladıkları işlere  zorla  gönderecektir.  Bu  düzen değişikliği erkeklerin onuru  zedelenen   kadınları  bile   rahatsız edecek,  bir  gün beştemallerinde ve  sepetlerinde sakladıkları sopalarla,taşlarla kadınları kaymakamın yolunu kesmeye kadar götürecektir.AmaKaradeniz inadı ilk kez mağlup olur.Kaymakama duyulan saygı ve hayranlık katlanarak artar.

Rus işgali ve ticaret erbabı olan azınlıkların gidişiyle fakirleşen Sürmene’ye   yeni  bir çehre

lazım.Okul olarak  da kullanılacak hükümet  konağının inşasına başlanır. 2000   metrekare ve iki katlı inşaat projesini bizzat kendisi çizdi.Konağın  Araklının Konakönüne mi Sürmene’ ye

mi yapılması hususunda anlaşmazlık vardı.O günün  Göneşeranın Muhtarı olan  İmam Ahmet

tüm çevre ustalarını toplayarak   Sürmene’ye    indi.  Konağın ,  yapımına  başlanıldı.  Böylece anlaşmazlık son   buldu. Kaymakamda halkla  beraber  çalışıyordu. İşin  sonuna gelinen günlerde,  son   balkon   çıkmasını inşasına gelince demir biter.Genç Cumhuriyet fakirdir. Ve malzeme bulunmamaktadır.

İşte o an,Karadeniz’lilerin aklında şimşekler çakacaktır.Çare çok uzakta değildir.Ertesi gece

Trabzon    limanına    kayıklar    süzülürken,  karartıları   kimse   fark edemeyecektir.Rusların

Demiryolu yapmak için getirdiği,ama işgal bitince geri almak üzere limana yaydığı demiryolu raylarını kayıklara yüklerken fark edileceklerdir.Ancak limanda   demirleri korumakla görevli nöbetçilerle kargaşada,oradaki görevlilere zeval   gelmesin diye araya   giren  kimliğini    açık eden  kişi,  devletin     kaymakamı  çıkacak.  Ama  demirler  Sürmene’ye   çoktan  ulaşacaktır.Konağın açılışına Vali gelecek ve o balkondan halka seslenecek,halksa gözyaşı dökecektir.

Bu arada kaymakam  disiplin ve  para  cezası almış olmasına rağmen bina tamamlanır ve hizmete açılır.Fakat 50 yıl sonra da yeni  hükümet binası yapılmak üzere yıkılırken olayı anımsayan Sürmene’liler meydanda sarsılarak bir daha ağlayacaktır.

Sadullah Bey daha birçok yerde kaymakamlık görevine devam  etti.Onun Karadenizden gidişinden sonra bu dağlarda eşkıyalık yine almış yürümüş,meydana gelen heyelanlarla evleri yıkılan,geçim derdine     düşen   halk    yine   ümitsizliğe   kapılmıştır.  Bölgeyi çok iyi   bilen kaymakam,ikinci defa Of kaymakamlığına  gelecektir.29Kasım 1929 Eşkıya korkusundan halkı emin tutmak gerekmektedir.

Of’ta seneler önce yaşanan sellerde,heyelanlarda evsiz   barksız  olan Karadenizlilerin   bir kısmı göç etmiş,bir bölümü de Van’a yerleşmişti.Bunu hatırlayan Sadullah Bey,  Hakkari ‘ye dönmezden evvel Van’a uğrar onlarla hasret giderir.Esnaflık yapın,ticaretle uğraşın öğütünde bulunur.

18 Şubat1938 de Hakkari valiliği, 19Kasım1940da Bingöl valiliğinde bulundu. Çocuklarının    geleceğinden endişelenen Sadullah Bey, baba  ocağı olan Bingazi’ye gider.Burada rahmetli   babasının   yakın   arkadaşı,  ve   bir   dönem hapislik arkadaşı da olan,Bingazi Emiri Sunisi ile de buluşur.Libya’nın   o   yıllarda   bağımsız bir devlet  olarak kurulması gündemdeydi ve emir Türkiye’den ve  yakın  arkadaşı   olan   babasından, namını bildiği Sadullah Bey’i kendi yanında  yardımcısı olarak görmek ister.Sadullah Bey bu teklife sıcak bakmaz.Türkiye’ye döner.Geçim sıkıntısı  çeker. Sunusi Türk  hükümetine   başvurur izin ister. 23.01.1950 tarihli karala 3 yıl süreyle Bingazi Hükümetinde çalışmasına   müsaade

eder.

22Kasım 1941 de yaş hattinden emekliye ayrılır.35 yıla yakın  şerefli hizmet  aşkı 28 Mayıs 1952 yılında  vefatı ile son bulur.Allah mekanını cennet eyler inşallah!