KARA-KABAN

Maçka’nın güneyinde, eteklerinde Ağursa köyünün bulunduğu,2300 metre rakımlı bir dağdır. Miladi  birinci asırda Trabzon’u arka memleketlere bağlayan ilk kervan yolu bu dağın batı yamaçlarından geçerek Hoca Mezarı, Turnagöl ve Kulat boğazınadan aşıp İstavri deresini takip ederek Satala mevkiinde, batıdan doğuya giden yola birleşir. Karakaban iki sözcüyken  oluşan bir dağ adıdır.Kara sözcüğü Türkçe’de “siyah renk” anlamına geldiği gibi Hellence’de Kefali “kafa” anlamına gelir.

Pontos Lexikonu’nda,Kaban sözcüğü Kapanin diye geçer ve “Türkçe olması muhtemeldir.”

Umar, Karakaban adının öz biçiminin Kara-ana olduğunu söyler ve anlamının” doruk yeri ülkesi” olduğunu güvenle kabul eder.

 AYESER/ AGE-SER

 Kudret Emiroğlu, Ayeser fırtınası, Ayeser derneği yönünden açıklar. “Başındaki bölüm Yunanca Aziz sözcüğüyle açıklanabilmesine karşın başkaca bilgi edinelememiştir. Der.Edinilen bu bigileri ilave ediyorum.Maçka’nın Zavera köyünden olan Zerzelidis, Yukarı Maçka Açıklamalı Topografyasında,Age-sers/Agıos Sergios ( Aziz Sergios ), Agios Soros (birinci O  omega ile ) un “kutsal kalabalık” anlamına  geldiğini ve orada bir dağ kilisesi ile Theches tepesinin bulunduğunu söyler. Aziz Agios Sergios Kayserili bir Aziz olup, M.S. 304 yılında şehit edilmiştir. 24 Şubat’ta kutlama günü olduğu söylenir. Ayeser adlı kutsal yerler birkaç tanedir. Konumuz olan Ayeser, Zigana’dan doğuya, Kulat’a giden yolun sağındaki kayalık tepedir.

KULAT BOĞAZI

Denizden 2550 m. Yükseklikte olan bu mevki, Trabzon-İran kervan yolunun duraklama yeri olduğundan dolayı,  Kulat Hanları adı ile anılır. Bu çevrede, yeri ve kalıntıları tespit edilemeyen, PYLE Kalesi’nin bulunduğu kaynaklarda yazılıdır. Rum kaynaklarında, Goulat, Koulat, Koulation ve Kalampat adları ile geçen bu dağ adının kökeni belirsiz olarak verilir.

Pontos Lexikonu’nda, Goula olarak geçen bu sözcüğün anlamı “boğaz “ olarak verilir.Gerek coğrafi ve gerkse tarihi bakımdan, bu yolun stratejik önem kazandırdığı bu boğaz bu adla adlandırılmıştır. Yani, Goulat/ Kulat adı Latince bogaz anlamındadır.

           

Hazırlayan :Ömer Yakup KADIOĞLU (Emekli Öğretmen)